W powszechnym mniemaniu aparaty zdejmowane są dedykowane głównie dzieciom, a ich stosowanie ogranicza się do godzin nocnych. Obydwa stwierdzenia nie są prawdziwe.
Zdejmowane/ruchome aparaty ortodontyczne, w niektórych przypadkach mogą być stosowane również u dorosłych, gwarantując zadowalające skutki leczenia. Niezależnie jednak od wieku pacjenta, zakładanie ich wyłącznie na noc, nie będzie sprzyjało postępowi terapii.
Podstawowy podział aparatów zdejmowanych odnosi się do liczby łuków zębowych, na które działa aparat. Tak więc, mamy do czynienia z aparatami jednoszczękowymi i dwuszczękowymi. Konstrukcja tych pierwszych jest zwykle nieskomplikowana – akrylowa płyta nawiązująca kształtem i rozmiarami do kształtu podniebienia – zahaczona jest o zęby za pomocą klamer. Ustawienie przednich zębów korygowane jest za pomocą tzw. łuku wargowego. Akrylowa płyta zazwyczaj podzielona jest na kilka części, połączonych śrubami lub też sprężynami, którymi reguluje się kierunek i siłę nacisku na zęby.
W przypadku aparatu dwuszczękowego mamy do czynienia z konstrukcją osadzoną jednocześnie na obu łukach zębowych. Tego typu aparat poważnie utrudnia komunikację, uniemożliwia też spożywanie posiłkow. Swoistym połączniem aparatów jedno i dwuszczękowych są tzw twin blocki. Są to dwa osobne aparaty dla górnego i dolnego łuku zębowego, które w ustach łączą się w odpowiedni sposób, towrząc odpowiednik aparatu dwuszczękowego.
Aparaty dwuszczękowe to zazwyczaj tak zwane aparaty czynnościowe, pomagające lekarzom w eliminowaniu niektórych nawyków, schorzeń związanych z nieprawidłowym ustawieniem niektórych elementów jamy ustnej, czy też parafunkcji (o których pisaliśmy tutaj). Tego typu aparatu stosowane są również w celu wykorzystania naturalnego procesy wzrostu kości pacjenta w leczeniu ortodontycznym. Stosowane są najczęściej we wczesnym etapie leczenia ortodontycznego, którego celem jest skorygowanie przebiegu łuków zębowych i ich wzajemnych relacji. Kolejnym etapem jest ustawienie poszczególnych zębów, ale to już zadanie dla aparatów stałych, konstrukcyjnie przygotowanych do takich zadań. O nich opowiemy w kolejnym wpisie.
Zachęcamy do obejrzenia filmu na naszym kanale YouTube, gdzie tłumaczymy nie tylko różnice między poszczególnymi aparatami zdejmowanymi, ale również omawiamy aparaty elastyczne i płytki przedsionkowe.